Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Amaranthus albus & Iris germanica

fotò
fotò
Amaranto-blanco

Amaranthus albus

Amaranthaceae

Autre noum : Amaranto.

Nom en français : Amarante blanche.

Descripcioun :
L'amaranto-blanco nous vèn d'Americo de l'uba. Es uno planto de l'an emé de cambo bèn drecho, de coulour blanco emé de fueio lusènto dessouto e de bord oundejant. Li fueio li mai basso s'acabon emé uno pichoto arèsto (fotò). La flour èi de tipe 3 emé de bratèio un pau longo e espinouso, au contro de Amaranthus blitoides que ié sèmblo un pau (tipe 5 e bratèio pu courto).

Usanço :
L'amaranto-blanco pòu se culi e se manja coume d'espinarc, en tian o dins la soupo ; e li grano peréu .

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Mueio
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Amaranthus albus L., 1759

fotò
fotò
Coutelas(-d'Alemagno)

Iris germanica

Iridaceae

Nom en français : Iris d'Allemagne.

Descripcioun :
Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.

Usanço :
Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.

Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Muraio - Roucas - Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
R
CC
CC
CC
CC
R
R

Amaranthus albus & Iris germanica

CCC
CC
C
CC
CC
R
C
RR

Coumpara Amaranto-blanco emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutelas(-d'Alemagno) emé uno autro planto

fotò